Prawo kosmetyczne. Zarys prawa polskiego i europejskiego

Monografia jest pierwszym kompleksowym opracowaniem dotyczącym prawa kosmetycznego po wejściu w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) 1223/2009 dotyczącego produktów kosmetycznych. Praca jest adresowana do szerokiego grona odbiorców: prawników, praktyków, jak i do osób rozpoczynających swoją "przygodę" z prawem kosmetycznym.

Stan prawny, orzecznictwo oraz literatura przedmiotu na dzień 1 kwietnia 2015 r.

Kosmetyki, produkty kosmetyczne i ich walory były doceniane przez odbiorców już od dłuższego czasu. W ostatnich latach przemysł kosmetyczny i jego ranga zostały dostrzeżone również przez instytucje europejskie, między innymi Parlament Europejski i Radę. Instytucje te w dokumentach związanych z przygotowywanie rozporządzenia w sprawie produktów kosmetycznych, tę gałąź produkcji określają już mianem: „sektora międzynarodowego” o „globalnym charakterze”[1]. Działania tych instytucji, w zakresie funkcjonowania rynku produktów kosmetycznych, mają za zadanie przede wszystkim zapewnienie swobodnego przepływu produktów kosmetycznych na rynku wewnętrznym Unii Europejskiej oraz zagwarantowanie wysokiego poziomu ich bezpieczeństwa, niezależnie od miejsca produkcji, rodzaju produktu i jego przeznaczenia.

W ostatnim czasie sektorem tym coraz częściej zaczyna interesować się również nauka. W szkołach wyższych do programów nauczania wprowadzany zostaje przedmiot „prawo kosmetyczne”, szkoły te zajmują się kosmetologią, a odpowiednie kierunki czy specjalności uruchamiane są na wielu uczelniach — nie tylko medycznych.

W nurt naukowych rozważań dotyczących zmian w ustawodawstwie związanym z produktami kosmetycznymi próbuje wpisać się niniejsza monografia, która może pełnić również rolę podręcznika. Praca ta nie jest komentarzem do rozporządzenia dotyczącego produktów kosmetycznych, chociaż w wielu miejscach może przypominać swą formą typowy komentarz do ustawy.

Zamiarem autora było przedstawienie aktualnego stanu prawnego oraz analiza niektórych zagadnień w ujęciu historycznym, dlatego też podstawową metodą badawczą zastosowaną w trakcie prac nad monografią była metoda prawno-porównawcza oraz metoda historyczna.

Oczywiście, jak w przypadku każdej obszerniejszej publikacji, należy pamiętać między innymi o porządkowaniu materiału prawnego, jego logicznym i spójnym układzie. W takim zakresie nieocenioną jest metoda formalno-dogmatyczna, która została zastosowana również w przypadku niniejszej publikacji.

To pionierskie przedsięwzięcie stworzenia pierwszej monografii, dotyczącej produktów kosmetycznych po wejściu w życie pierwszego w historii Unii Europejskiej rozporządzenia kosmetycznego z 2009 r., nie jest zapewne wolne od wad. Można się zastanawiać nad celowością takiej pracy, nad jej strukturą, nie będzie można jednak być obojętnym w stosunku do niej. Z założenia jest to monografia mająca innowacyjny charakter, z której mogą korzystać zarówno studenci, jak i praktycy zajmujący się prawem kosmetycznym oraz inne osoby, które zechcą poszerzyć swoją wiedzę na temat prawa kosmetycznego.

Jest to bowiem pierwsza tego typu publikacja na skromnym rynku wydawnictw zajmujących się problematyką produktów kosmetycznych, łącząca historię ustawodawstwa kosmetycznego na terenie Rzeczypospolitej od 1918 r. z najnowszym aktem prawnym — rozporządzeniem, które od 11 lipca 2013 r. obowiązuje we wszystkich państwach Unii Europejskiej.

[1] Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego produktów kosmetycznych (Dz. Urz. UE C 2009/27/34 pkt 2.9).

Praca (…) poświęcona aktualnej dziedzinie nauki i wiedzy w ściśle praktycznym świetle, związanej bezpośrednio z życiem codziennym. (…) Autor zrealizował główne cele pracy dotyczące regulacji prawnych kosmetyków na przestrzeni lat i (…) przeprowadził analizę pojęcia produkt kosmetyczny. (…) Na podkreślenie zasługują przedstawione (…) zagadnienia ogólne bezpieczeństwa produktu kosmetycznego oraz dobre praktyki produkcji i norma zharmonizowana.

prof. nadzw. dr hab. Natalia Kurhaluk

(…) Autor słusznie i konsekwentnie dokonał prezentacji i przeprowadził analizę (…) polskiego prawa kosmetycznego, odnosząc się do poszczególnych regulacji prawnych (…). Warta podkreślenia jest okoliczność, że w szczególności uwagi odnoszące się do bezpieczeństwa produktów kosmetycznych oraz reklama tych produktów łączą się merytorycznie z problematyką ochrony praw konsumentów (…). Na aprobatę zasługuje także określenie tematu opracowania – jego ujęcie jest oryginalne i w sensie zarówno badawczym, jak i praktycznym zasługujące na uwagę i wyróżnienie. (…) Zarówno prowadzony w pracy wywód merytoryczny, jak i przyjęty układ i kolejność omawianych zagadnień cechuje metodologiczna prawidłowość. Autor posługuje się przede wszystkim metodą analizy prawno-porównawczej, nie brak jednak w pracy uwag mających kontekst ekonomiczny i społeczny (…).

prof. nadzw. dr hab. Andrzej Powałowski

Rozdział I. Regulacje prawne dotyczące kosmetyków w Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1918–2013

• 1. Regulacje prawne w okresie II Rzeczypospolitej
• 2. Stan prawny w latach 1945–2013
  
  • 2.1. Stan prawny w latach 1945–2003
  • 2.2. Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o kosmetykach

Rozdział II. Kosmetyki w ustawodawstwie europejskim

• 1. Dyrektywa kosmetyczna w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich dotyczących produktów kosmetycznych (76/768/EWG)
• 2. Ogólna charakterystyka rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r.

Rozdział III. Produkt kosmetyczny — analiza pojęcia

• 1. Definicja produktu kosmetycznego
• 2. Produkt kosmetyczny a produkty podobne
  
  • 2.1. Produkt kosmetyczny a produkt leczniczy
  • 2.2. Produkt kosmetyczny a wyrób medyczny
  • 2.3. Produkt kosmetyczny a produkt biobójczy

Rozdział IV. Wybrane podstawowe definicje zawarte w rozporządzeniu nr 1223/2009

• 1. Definicje podstawowe z zakresu prawa kosmetycznego
• 2. Producent, dystrybutor, importer i użytkownik końcowy
• 3. Udostępnianie na rynku, wprowadzenie do obrotu, wycofanie z rynku, wycofanie od użytkowników końcowych
• 4. Działanie niepożądane i ciężkie działanie niepożądane

Rozdział V. Bezpieczeństwo produktów kosmetycznych

• 1. Zagadnienia ogólne dotyczące bezpieczeństwa produktów kosmetycznych
• 2. Podmioty odpowiedzialne za bezpieczeństwo produktu kosmetycznego
  
  • 2.1. Osoba odpowiedzialna
  • 2.2. Dystrybutor
• 3. Dobra Praktyka Produkcji i normy zharmonizowane
• 4. Dokumentacja bezpieczeństwa

Rozdział VI. Ograniczenia dotyczące stosowania niektórych substancji

• 1. Informacje wstępne
• 2. Zakaz stosowania niektórych substancji
• 3. Substancje sklasyfikowane jako substancje CMR
• 4. Nanomateriały
• 5. Śladowe ilości substancji niedozwolonych

Rozdział VII. Testy na zwierzętach

• 1. Zakres regulacji prawnych dotyczących testów na zwierzętach do 2009 r.
• 2. Testy na zwierzętach a regulacje prawne zawarte w rozporządzeniu 1223/2009

Rozdział VIII. Informacje dla konsumentów

• 1. Informacje wprowadzające
• 2. Oznakowanie produktów kosmetycznych
• 3. Oświadczenia o produkcie
• 4. Publiczny dostęp do informacji

Rozdział IX. Reklama produktów kosmetycznych

• 1. Zagadnienia podstawowe dotyczące reklamy
• 2. Reklama produktów kosmetycznych a czyn nieuczciwej konkurencji — uwagi ogólne

Rozdział X. Nadzór nad rynkiem

• 1. Nadzór i kontrola nad rynkiem produktów kosmetycznych — informacje podstawowe
• 2. Działalność wybranych instytucji w zakresie nadzoru na rynkiem produktów kosmetycznych — wybrane zagadnienia

Rozdział XI. Niezgodność z przepisami i klauzula ochronna

Rozdział XII. Współpraca administracyjna

Rozdział XIII. Środki wykonawcze i przepisy przejściowe

oraz: Wykaz skrótów, Wykaz skrótów aktów prawnych, Wprowadzenie, Bibliografia, Załączniki.