Samoprofilaktyka prozdrowotna młodzieży. Zarys problematyki

Książka powinna być dostępna w sprzedaży w księgarni internetowej Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Optymalnych im. Adama Jany. Zapraszamy

• Wprowadzenie … 7

• 1. Analiza wybranych koncepcji zdrowia
• 1.1. Biomedyczny paradygmat zdrowia … 20
• 1.2. Kryzys biomedycznego paradygmatu zdrowia … 22
• 1.3. Holistyczne koncepcje zdrowia … 25
• 1.4. Wybrane czynniki wpływające na zdrowie w podejściu holistycznym … 32
• 1.4.1. Styl życia … 35
• 1.4.2. Aktywność fizyczna … 36
• 1.4.3. Dieta … 39
• 2. Profilaktyka zdrowia a samoprofilaktyka prozdrowotna
• 2.1. Profilaktyka zdrowia – zarys koncepcji … 48
• 2.2.1. Działania na rzecz profilaktyki zdrowotnej młodzieży … 52
• 2.2. Wyzwania dla obowiązującego paradygmatu profilaktyki … 53
• 2.2.1. Opinie pracowników służby zdrowia na temat profilaktyki zdrowotnej oraz stanu zdrowia młodzieży … 56
• 2.2.2. Jak pracownicy służby zdrowia rozumieją swoją rolę w profilaktyce zdrowotnej młodzieży? Badania własne … 58
• 2.3. Samoprofilaktyka zdrowotna. Zarys koncepcji … 67
• 2.3.1. Troska o siebie … 69
• 2.3.2. Samotroska … 71
• 2.3.3. Samoprofilaktyka. Główne składowe koncepcji … 73
• 3. Podstawy metodologii badań własnych
• 3.1. Metody jakościowe a ilościowe w badaniu stanu zdrowia młodzieży … 79
• 3.2. Metodyka badań ankietowych … 86
• 3.3. Cel i przedmiot badań … 89
• 4. Prezentacja wyników badań własnych nad stanem zdrowia młodzieży
• 4.1. Badanie pilotażowe maturzystów Wejherowa … 93
• 4.1.1. Wnioski z badania … 98
• 4.2. Badanie główne młodzieży maturalnej w Wejherowie … 99
• 4.2.1. Wnioski z badania … 123
• 4.3. Badanie studentów Trójmiasta … 124
• 4.3.1. Wnioski z badania … 140

• Wnioski … 143
• Bibliografia … 149
• Spis tabel … 161
• Spis rysunków i wykresów … 163

Publikacja zawiera liczne wykresy oraz tabele
W wyd. drukowanym wykresy są czarno-białe, w wyd. online (PDF) – kolorowe

• Tabela 4.1. Odpowiedzi na pytanie o wpływ poszczególnych czynników środowiska społecznego na profilaktykę prozdrowotną, w procentach
• Tabela 4.2. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Płeć"
• Tabela 4.3. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Wiek", w latach
• Tabela 4.4. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Waga", w kg
• Tabela 4.5. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Wzrost”, w cm
• Tabela 4.6. Rozkład odpowiedzi na pytanie "BMI", w kg/m²
• Tabela 4.7. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Zamieszkanie"
• Tabela 4.8. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jaki jest profil Twojej klasy?"
• Tabela 4.9. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jak rozumiesz pojęcie »profilaktyki prozdrowotnej«?"
• Tabela 4.10. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie", w zależności od płci
• Tabela 4.11. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie", w zależności od płci
• Tabela 4.12. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie", w zależności od aktywności fizycznej
• Tabela 4.13. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie", w zależności od płci
• Tabela 4.14. Związek odpowiedzi na pytania: "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie" dot. atmosfery zachęcającej do stosowania profilaktyki prozdrowotnej, oraz "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie" dot. atmosfery zachęcającej do stosowania aktywności fizycznej
• Tabela 4.15. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jak byś ocenił stan profilaktyki prozdrowotnej w Polsce", w zależności od miejsca zamieszkania
• Tabela 4.16. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy uprawiasz jakąś formę aktywności fizycznej?", w zależności od miejsca zamieszkania
• Tabela 4.17. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy uprawiasz aktywność fizyczną wyczynowo (tzn. intensywnie, dążąc do ciągłej poprawy swoich wyników)?", w zależności od miejsca zamieszkania
• Tabela 4.18. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy korzystasz z jakiś używek?", w zależności od miejsca zamieszkania
• Tabela 4.19. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy w jakiś sposób starasz się rozwijać umysłowo (poza nauką szkolną)?", w zależności od miejsca zamieszkania
• Tabela 4.20. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy starasz się rozwijać wewnętrznie/duchowo?", w zależności od miejsca zamieszkania
• Tabela 4.21. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jakbyś ocenił stan swojego zdrowia?", w zależności od miejsca zamieszkania

• Rys. 1.1. Schemat zmian relacji pomiędzy przestrzenią fizyczną a duchową w kształtowaniu się zdrowotności jednostki ludzkiej
• Rys. 1.2. Czynniki warunkujące zdrowie jednostki według "pól zdrowia" M. Lalonde'a
• Wykres 2.1. Przedmioty w edukacji zawodowej dotyczące profilaktyki zdrowotnej
• Wykres 2.2. Przedmioty w edukacji zawodowej dotyczące moralności w medycynie
• Wykres 2.3. Omawianie profilaktyki prozdrowotnej w środowisku medycznym
• Wykres 2.4. Zwracanie pacjentom uwagi na potrzebę samoprofilaktyki
• Wykres 2.5. Ocena stanu zdrowia pełnoletniej młodzieży
• Wykres 2.6. Ocena zainteresowania młodzieży profilaktyką prozdrowotną
• Wykres 2.7. Choroby uznawane za efekt braku samoprofilaktyki
• Wykres 2.8. Ocena nawyków żywieniowych młodzieży
• Wykres 2.9. Wpływ braku samoprofilaktyki na nadwagę młodzieży
• Wykres 2.10. Ocena stosowania profilaktyki prozdrowotnej wśród młodzieży
• Wykres 2.11. Inne spostrzeżenia dotyczące profilaktyki prozdrowotnej
• Wykres 4.1. Czym jest zdrowie?
• Wykres 4.2. Czym jest profilaktyka prozdrowotna?
• Wykres 4.3. Czy stosujesz profilaktykę prozdrowotną w swoim życiu?
• Wykres 4.4. Jakie typy profilaktyki prozdrowotnej stosujesz?
• Wykres 4.5. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie", w skali od 1 do 5
• Wykres 4.6. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jak byś ocenił stan profilaktyki prozdrowotnej w Polsce?"
• Wykres 4.7. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy uprawiasz jakąś formę aktywności fizycznej?"
• Wykres 4.8. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jaką formę aktywności fizycznej najczęściej uprawiasz?"
• Wykres 4.9. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jak często uprawiasz ćwiczenia fizyczne (poza zajęciami WF)?"
• Wykres 4.10. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy uprawiasz aktywność fizyczną wyczynowo (tzn. intensywnie, dążąc do ciągłej poprawy swoich wyników)?"
• Wykres 4.11. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jak długo (od kiedy) uprawiasz wyczynowo daną aktywność fizyczną?"
• Wykres 4.12. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie", w skali od 1 do 5
• Wykres 4.13. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czym dla Ciebie jest zdrowie?"
• Wykres 4.14. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Skąd głównie czerpiesz swoją wiedzę na temat zdrowia?"
• Wykres 4.15. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jak często korzystasz z usług lekarskich?"
• Wykres 4.16. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czym według Ciebie jest »dieta«?"
• Wykres 4.17. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czym kierujesz się przy zakupie produktów spożywczych?"
• Wykres 4.19. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jaka jest Twoja przeciętna długość snu?"
• Wykres 4.20. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy korzystasz z jakiś używek?"
• Wykres 4.21. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jakie używki najczęściej stosujesz?"
• Wykres 4.22. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jak często korzystasz z danych używek?"
• Wykres 4.23. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy w jakiś sposób starasz się rozwijać umysłowo (poza nauką szkolną)?"
• Wykres 4.24. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jeśli tak, to w jaki sposób?"
• Wykres 4.25. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy starasz się rozwijać wewnętrznie/duchowo?"
• Wykres 4.27. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jakbyś ocenił stan swojego zdrowia?"
• Wykres 4.26. Rozkład odpowiedzi na pytanie "W jaki sposób starasz się rozwijać wewnętrznie/duchowo?"
• Wykres 4.28. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie", w zależności od płci
• Wykres 4.29. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie", w zależności od płci
• Wykres 4.30. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie", w zależności od aktywności fizycznej
• Wykres 4.31. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie", w zależności od płci
• Wykres 4.32. Związek odpowiedzi na pytania: "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie" dot. atmosfery zachęcającej do stosowania profilaktyki prozdrowotnej, oraz "Określ, w jakim stopniu dane zachowanie pasuje do Ciebie" dot. atmosfery zachęcającej do stosowania aktywności fizycznej
• Wykres 4.33. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jak byś ocenił stan profilaktyki prozdrowotnej w Polsce", w zależności od miejsca zamieszkania
• Wykres 4.34. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy uprawiasz jakąś formę aktywności fizycznej?", w zależności od miejsca zamieszkania
• Wykres 4.35. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy uprawiasz aktywność fizyczną wyczynowo (tzn. intensywnie, dążąc do ciągłej poprawy swoich wyników)?", w zależności od miejsca zamieszkania
• Wykres 4.36. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy korzystasz z jakiś używek?", w zależności od miejsca zamieszkania
• Wykres 4.37. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy w jakiś sposób starasz się rozwijać umysłowo (poza nauką szkolną)?", w zależności od miejsca zamieszkania
• Wykres 4.38. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Czy starasz się rozwijać wewnętrznie/duchowo?", w zależności od miejsca zamieszkania
• Wykres 4.39. Rozkład odpowiedzi na pytanie "Jakbyś ocenił stan swojego zdrowia?", w zależności od miejsca zamieszkania
• Wykres 4.40. Miejsce zamieszkania respondentów
• Wykres 4.41. Waga respondentów
• Wykres 4.42. Wzrost badanych
• Wykres 4.43. Postawy studentów Trójmiasta wobec wartości
• Wykres 4.44. Produkty najczęściej spożywane przez studentów z Trójmiasta
• Wykres 4.45. Ilość spożywanych posiłków dziennie
• Wykres 4.46. Miejsce spożywania posiłku
• Wykres 4.47. Ilość płynów wypijanych dziennie
• Wykres 4.48. Rodzaje spożywanych napojów
• Wykres 4.19. Nałogi
• Wykres 4.50. Kupowanie leków bez recepty
• Wykres 4.51. Stosowanie suplementów diety
• Wykres 4.52. Dojadanie między posiłkami
• Wykres 4.53. Typy produktów spożywane między posiłkami
• Wykres 4.54. Stosunek do wagi ciała
• Wykres 4.55. Źródła wiedzy odnośnie zdrowia
• Wykres 4.56. Zwracanie uwagi na konserwanty w żywności
• Wykres 4.57. Czas poświęcony na sport
• Wykres 4.58. Ilość snu
• Wykres 4.59. Posiadane schorzenia przewlekłe
• Wykres 4.60. Częstotliwość korzystania z usług medycznych
• Wykres 4.61. Ocena stanu świadomości zdrowotnej w Polsce
• Wykres 4.62. Rozumienie pojęcia diety
• Wykres 4.63. Wyznaczniki przy zakupie produktów
• Wykres 4.64. Przynależność do grupy religijnej
• Wykres 4.65. Uwarunkowanie żywienia przez wiarę
• Wykres 4.66. Uwarunkowanie dbania o higienę przez wiarę

Analizując literaturę o tematyce prozdrowotnej, nasuwa się spostrzeżenie, że autorzy tych prac mówią, że to głównie instytucje medyczne powinny zajmować się zdrowiem jednostki. Niniejsza monografia ma wskazywać, że obok systemowego leczenia chorób, obok systemowej profilaktyki, trzeba tak kształcić jednostki ludzkie, aby same mogły wzmacniać swoją odporność i wprowadzić zachowania prozdrowotne. Zatem istotne jest wprowadzanie w szkołach świadomości potrzeby zdrowego odżywiania i kultury fizycznej. Obecnie świat medyczny jest zgodny w upatrywaniu czynników środowiskowych jako głównych uwarunkowań zdrowia. Jednym z nich jest racjonalne żywienie, które powinno w sposób optymalny zaspokajać dzienne zapotrzebowanie organizmu człowieka w niezbędne dla zdrowia składniki odżywcze, witaminy i minerały. Bez nich człowiek nie jest w stanie wykorzystać swoich uwarunkowań genetycznych oraz możliwości fizycznych i psychicznych. Wybory związane z konsumpcją pokarmów winny być wynikiem świadomej troski o zdrowie, a nie skutkiem natarczywych reklam, czy wyrazem budowania tożsamości i identyfikacji społecznej. Dezorientację budzi niejasność i hipotetyczność wiedzy prozdrowotnej, sprzeczność wyników badań naukowych, co utrudnia kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych. Zalecane rygory i ograniczenia dietetyczne ingerują w emocjonalną sferę zachowań żywieniowych (A. Buczak, Zachowania żywieniowe młodzieży w perspektywie edukacji zdrowotnej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2014). Rygorystyczne diety kończą się najczęściej efektem "jo-jo", czyli powrotem do wagi wyjściowej. Zmiany nawyków żywieniowych powinny być zatem wprowadzane na stałe, a nie doraźnie. Powrót do poprzedniego sposobu odżywiania się powoduje ponowne pojawienie się wcześniejszych problemów. Należy postępować rozsądnie, mądrze, czyli należy mieć samoświadomość potrzeby samoprofilaktyki prozdrowotnej. W monografii wysiłek studyjny literatury przedmiotu został wsparty wynikami praktycznych badań własnych uczniów klas maturalnych w Wejherowie, celem znalezienia odpowiedzi na pytanie "Czy znajomość siebie, swojej konstrukcji psychofizycznej oraz determinantów zdrowia przekłada się na zachowania prozdrowotne respondentów?". Wybrana problematyka wpisuje się w aktualne potrzeby społeczne (zwiększająca się ilość chorób tzw. cywilizacyjnych i rosnący problem otyłości) oraz wypełnia lukę w obszarze poznania stopnia stosowania samoprofilaktyki zdrowotnej. Z analizy zebranego materiału empirycznego wynika, że uczniów klas maturalnych Wejherowa charakteryzuje raczej niski poziom wiedzy o zdrowiu i niezadawalający stopień stosowania zachowań prozdrowotnych. Może to stanowić punkt wyjścia do kontynuacji dalszych badań w tym zakresie i wdrażania odpowiedniej, prozdrowotnej edukacji w szkołach.

Fragmenty Wprowadzenia

Powszechnie przyjęło się założenie, że zdrowiem zajmują się wyłącznie przedstawiciele tzw. służby zdrowia: lekarze, pielęgniarki, ratownicy medyczni, terapeuci. Pojawienie się epidemii chorób cywilizacyjnych stwarza konieczność poszerzenia obszaru działań o instytucje stricte pozamedyczne. Dbałość o zdrowie, rozumiana jako praktykowanie określonego stylu życia i profilaktyki, staje się moralnym obowiązkiem każdego człowieka. Samoprofilaktyka prozdrowotna wykracza poza instytucje medyczne i włączona zostaje w życie jednostki.

Obecnie zauważa się zwiększone zainteresowanie edukacją prozdrowotną, której przedmiotem są: wychowanie fizyczne, higiena, prawidłowe odżywianie, ekologia – czyli składowe samoprofilaktyki zdrowotnej. Edukacja prozdrowotna nie jest jednak tym samym, co samoprofilaktyka zdrowotna, gdyż w tym drugim przypadku potrzebna jest nie tylko wiedza, ale również wola działania. Nie tylko musimy wiedzieć, jakie działania składają się na zdrowy styl życia, ale także aktywnie je wdrażać.

(…)

Wgląd w literaturę przedmiotu pozwala dostrzec wiele definicji zdrowia, jak i jego uwarunkowań. Mało jednakże mówi się, jak sam konkretny, pełnosprawny i w pełni wydolny człowiek ma dbać o swoje zdrowie. Chodzi tutaj o metodologię kształtowania charakteru, woli i pozostałych atrybutów ducha jednostki ludzkiej (…). Rozpoznanie w sobie tych atrybutów oraz sposobów ich przejawiania się może stanowić umiejętność samoprofilaktyczną. Niezbędna do tego jest też pewna wiedza prozdrowotna współczesnego człowieka, pozwalająca na rozwijanie jego odporności i wdrażanie przez niego samoprofilaktyki. Tu trzeba wiedzieć co, wiedzieć jak i jeszcze powinno się posiadać wolę zastosowania tego, co należy robić, aby poprawić swój stan zdrowia.

Sytuacja ta pokazuje zasadność wprowadzenia nauki tworzącej samoświadomość potrzeby samoprofilaktyki prozdrowotnej i sposób jej indywidualnego wdrażania. Wobec powyższego trzeba szukać wskazówek, podpowiedzi mówiących, jak konkretna jednostka ludzka ma dbać o swoje zdrowie. Jak może ona rozwijać swoją samoświadomość w tym względzie? Jak ma rozpoznawać swój stan zdrowia i możliwe zagrożenia chorobowe? Jak może wpłynąć na wzmocnienie własnej wolicjonalności i móc zapanować nad swoją cielesnością? I wreszcie, jak może wzmacniać własny układ immunologiczny, aby nie dopuścić do powstania chorób, a niekiedy nawet cofnąć istniejące schorzenia?

Odpowiedzi na powyższe pytania dostarczają holistyczne metody ujmowania zdrowia. Zdrowie bowiem jest efektem integracji czynników biogenetycznych i psychospołecznych oraz upodmiotowienia jednostek wykorzystujących mechanizmy biofizjologiczne, jak również behawioralne. Czynniki biogenetyczne są już rozpoznawalne. Wciąż trwają badania nad wpływem innych czynników.

Wśród czynników psychospołecznych odnajduje się: pozycję społeczno-ekonomiczną, warunki pracy oraz cechy psychiczne (np. optymizm, spokój czy gniew lub wrogość). Integracyjne metody wskazują także na interakcje układu immunologicznego, psychiki i mózgu człowieka w przebiegu procesów prozdrowotnych, pojawiających się w przestrzeni wyzwań środowiskowych. (…) Istota wskazanych wyżej treści winna być odnajdywana w indywidualnym podejściu do zdrowia człowieka. W wysiłku tym stosujemy metodę wędrówki od abstrakcji do konkretu.

Zatem celem monografii jest wskazanie na potrzebę podejmowania przez jednostki ludzkie czynności mających charakter samoprofilaktyki w zabieganiu o utrzymanie swojej zdrowotności. Zawiera ona również analizę przemian, jakie zachodzą w myśleniu o zdrowiu w trwającej filogenezie gatunku ludzkiego i ontogenezie. Zachowania samoprofilaktyczne szczególne istotne są w przypadku osób młodych. Dzieci i młodzież stosunkowo najłatwiej jest ukształtować: jeśli w młodości wytworzą sobie nawyki związane ze zdrowiem, będą zdrowymi dorosłymi.

Choroby cywilizacyjne (otyłość, cukrzyca i inne) diagnozowane są u coraz młodszych pacjentów. Przyjmują one postać plagi z uwagi na dużą liczbę tego typu zachorowań. Działania samoprofilaktyczne szczególnie istotne są w zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym. Na powstanie wielu schorzeń nie mamy wpływu, jednak choroby cywilizacyjne w dużej mierze są efektem stylu życia i zaniedbania zdrowia. Wcześnie wprowadzona świadomość samoprofilaktyki zdrowotnej ma szansę na ograniczenie występowania chorób cywilizacyjnych.

Obecnie świat medyczny jest zgodny w upatrywaniu czynników środowiskowych jako głównych determinantów zdrowia. Jednym z nich jest wymienione już racjonalne żywienie. Winno ono w sposób optymalny zaspokajać dzienne zapotrzebowanie organizmu człowieka w niezbędne dla utrzymania zdrowia i sprawnie działającego układu odpornościowego, składniki odżywcze, witaminy i minerały. Bez nich człowiek nie jest w stanie wykorzystywać swych genetycznie uwarunkowanych możliwości fizycznych i psychicznych. Nie może utrzymać dobrego stanu zdrowia w dłuższej perspektywie czasowej. Wybory związane z konsumpcją pokarmów są często wynikiem natarczywych reklam, wyrazem budowania tożsamości i identyfikacji społecznej, a nie wynikiem świadomej troski o zdrowie.

(…)

Samoprofilaktyka to koncepcja opierająca się na kilku filarach. W jej skład wchodzą:

• odpowiednia postawa etyczna jednostki, która wyraża się w świadomości etycznej odpowiedzialności za swoje życie i zdrowie;
• edukacja, dzięki której jednostka zdobywa wiedzę umożliwiającą jej troskę o siebie. Edukacja obejmuje przede wszystkim ludzi młodych. Aby jednostka mogła podjąć etyczny obowiązek odpowiedzialności za swoje życia i zdrowie, musi mieć ku temu odpowiednią wiedzę. Początkowo swoje kroki stawia pod okiem nauczyciela, mentora, mistrza. Później usamodzielnia się, aby samodzielnie podejmować wybory.

Dla koncepcji samoprofilaktyki istotny jest okres adolescencji, czyli wiek, w jakim młody człowiek wychodzi spod opieki rodziców czy szkoły i zaczyna podejmować samodzielne decyzje. Uczniowie szkół maturalnych oraz studenci znajdują się w momencie, gdy wychodzą ze środowiska rodzinnego i rozpoczynają samodzielne życie, podejmując też decyzje zdrowotne. Dlatego tak istotne jest zbadanie tego okresu w życiu jednostki, szczególnie jeśli chodzi po postawę wobec profilaktyki zdrowotnej oraz rozumienia zdrowia w ogólności.

(…)

Badania prowadzone w pracy oparte są na ankietach. Kwestionariusze badania pozwalają uzyskać odpowiedzi na pytanie, jak jednostka ludzka może dbać o swoje zdrowie drogą samoprofilaktyki. Kwestionariusz został stworzony w taki sposób, aby zminimalizować błędy pomiaru i dokładniej przetestować hipotezy odnoszących się do postaw i zachowań prozdrowotnych młodzieży.

W celu uzyskania dokładnego obrazu bardzo złożonej dziedziny samoprofilaktyki zdrowotnej młodzieży w pracy użyto kilku metod badawczych. Połączono metody jakościowe i ilościowe, aby dzięki temu uzyskać pełen subtelności obraz zdrowia młodzieży oraz ich podejścia do samoprofilaktyki.

(…)